ŞEKER PORTAKALI

İnsanın içinden de şarkı söyleyebildiğini bilmiyor muydu yoksa? Bilmiyorsa bunu ona öğretmeyecektim.

İçi geçmiş birkaç kötü oyuncak için bunca çaba! Elbette ki, yaşayan bütün yoksullara çok güzel şeyler de vermezler..

Küçük İsa beni neden sevmiyordu? O ki, doğduğu ahırda bulunan öküzü ve eşeği bile sevmişti. Ama beni, hayır. Belki de, şeytanın vaftiz çocuğu olduğum için benden öç alıyordu. Ama Luis hak etmemişti bunu, çünkü o bir melekti. Gökyüzünün melekleri ondan daha tatlı olamazlardı.

Kimseden bir şey beklemiyorum, böylece hayal kırıklığına da uğramamış oluyorum.

Küçük İsa'nın yalnızca iş olsun diye yoksul doğmak istediğini düşünüyorum. Sonra da yalnızca zenginlerin zahmete değdiğini görmüştü.Hepimiz büyüktük. Küçük küçük parçalarla, aynı üzüntüden payını alan büyük ve üzgün kişiler..

Uyuyalım. İnsan uyudu mu her şeyi unutur.

Biliyor musun Totoca, bir armağan almayı o kadar isterdim ki. Tek bir armağan. Ama yeni olsun, benim olsun yalnızca...

Büyükler bir takım masallar anlatıyorlar ve çocukların her anlattıklarına inandıklarını düşünüyorlar.

Yeryüzü sokak çocuklarınındı..

İnsan yüreğinin, bütün sevdiklerini içine alabilmesi için çok büyük olması gerekir.

-Portuga! Hep senin yanında olmak isterdim biliyor musun?

-Neden?

-Çünkü dünyanın en iyi insanısın. Senin yanındayken kimse beni azarlamıyor ve gün ışığının yüreğimi mutlulukla doldurduğunu hissediyorum.

Öldürmek, Buck Jones'un tabancasını alıp güm diye patlatmak değil! Hayır. Onu yüreğimde öldüreceğim, artık sevmeyerek.. Ve bir gün büsbütün ölecek.

-Benim küçük oğlum olmayı ister misin?

-İnsan doğumunda babasını seçemez. Ama seçmek elimde olsaydı seni isterdim.

-'Daha çok anlat.' dedim.

-'hoşuna gidiyor mu?'

-'Çok. Elimden gelse, seninle sekiz yüz elli iki bin kilometre hiç durmadan konuşurdum.'

-Bu kadar yola nasıl benzin yetiştiririz?'

-'Gider gibi yaparız.'

Kötüsün küçük İsa! Ben ki bu kez benim için Tanrı olarak doğacağına inanıyordum, bana bunu yaptın demek! Neden beni de öbür çocukları sevdiğin gibi sevmiyorsun? Uslu durdum, kavga etmedim, derslerime çalıştım,sövmedim. 'kıç' bile demedim. Neden bana bunu yaptın küçük İsa? Lüçük portakal fidanımı kesecekler, kızmadım. Yalnızca biraz ağladım. Ama şimdi... şimdi..

Şimdi acının ne olduğunu gerçekten biliyordum. Ayağını bir cam parçasıyla kesmek ve eczanede dikiş attırmak değildi bu. Acı, insanın birlikte ölmesi gereken şeydi. Kollarda, başta en ufak güç bırakmayan, yastıkta kafayı bir yandan diğer yana çevirme cesaretini bile yok eden şeydi.

Bazıları için ölmek kolaydı. Uğursuz bir trenin gelmesi yetiyordu, tamamdı bu iş. Ama benim için göklere uçmak ne kadar güçtü. Herkes engel olmak için bacaklarımı tutuyordu.

Hayatın sevilecek yanlarını bana sen öğrettin sevgili Portuga'm. Şimdi bilye ve artist resmi dağıtma sırası bende, çünkü sevgisiz bir hayatın hiç bir anlamı yok. ara sıra sevgimle mutluyum, ara sıra da yanılıyorum; bu daha sık oluyor.

JOSE MAURO DE VASCONCELOS

KÜÇÜK PRENS

Yaşam bize bütün kitapların öğrettiğinden daha fazlasını öğretir. Çünkü yaşam bize karşı direnir. İnsan, ancak engellerle karşılaşıp onları aşmaya çalıştıkça kendini tanıyabilir.

Bütün koca adamlar bir zamanlar çocuktular. (gerçi aralarında bunu hatırlayanlara az rastlanır ya.)

Büyükler boa yılanlarını içten ve dıştan gösteren resimleri bir yana bırakıp tarih, coğrafya, aritmetik ve dilbilgisiyle ilgilenmemi öğütlediler. Böylelikle daha altı yaşımda, bana parlak bir gelecek sunan resim sanatından vazgeçtim.

Büyükler sayılara bayılırlar. Tutalım, onlara yeni edindiğimiz bir arkadaştan söz açtınız, asıl sorulacak şeyleri sormazlar. Sesi nasılmış, hangi oyunları severmiş, kelebek biriktirir miymiş, sormazlar bile. ''Kaç yaşında?'' derler, ''Kaç kardeşi var? Kaç kilo? Babası kaç para kazanıyor?'' bu tür bilgilerle onu tanıdıklarını sanırlar.

Onu anlatmaya çalışmam unutmak istemeyişimdendir. İnsanın arkadaşını unutması ne acı. Kaldı ki  arkadaşı olan kaç kişi var içimizde? Bir gün onu unutursam gözleri sayıdan başka bir şey görmeyen büyüklere dönerim.

Küçük Prens'in gezegeninde de öteki gezegenlerde olduğu gibi iyi bitkilerin yanı sıra kötülerin bulunduğunu öğrendim. İyilerin iyi tohumları, kötülerin kötü tohumları vardı. Ama tohumları kolayca göremezsiniz. İçlerinden biri uyanma hevesine kapılana kadar toprağın derinliklerinde öylece uyurlar. Günü gelince küçük tohum gerinir ve güneşe doğru ürkek, sevimli bir filiz sürer. Bir gül fidanının ya da bir turpun filizi söz konusuysa istediği gibi gelişip serpilmesine karışmasak da olur. Ama kötü bir bitkiyse görür görmez kökünden söküp atmalıyız onu.

Kelebeklerle dostluk kurmak istediğime göre iki üç tırtılın kahrını çekeceğim elbet.

Krallar için dünya çok basittir; onlar için herkes uyruktur.

Herkesten verebileceği kadarını istemeliyiz. Otorite her şeyden önce sağduyuya dayanmalıdır. Sen kalkıp halkına, kendilerini denize atmalarını buyurursan ihtilal çıkar.

Kendini yargılamak başkalarını yargılamaktan daha güçtür.

Kendini beğenmişlerin gözünde herkes bir hayrandır.

''Acaba'' dedi Küçük Prens, ''Bir gün hepimiz kendi yıldızımızı bulabilelim diye mi yıldızlar böyle parlıyor?''

Küçük Prens yine konuşmaya başladı: '' İnsanlar nerede? Çölde biraz yalnızlık duyuyor kişi..''

''İnsanların arasından da yalnızlık duyulur.'' dedi yılan.

-''Evcil ne demek?''

+''Artık kimselerin umursamadığı bir geleneğin gereği. Bağlar kurmak demektir.''

-''Bağlar kurmak mı?''

+''Evet. Sözgelimi sen benim için  şimdi yüz binlerce oğlan çocuğundan birisin. Ne senin bana bir gereksinmen var, ne de benim sana. Bende senin için yüz binlerce tilkiden biriyim. Ama beni evcilleştirirsen birbirimize gereksinme duyarız. Sen benim için dünyada bir tane olursun, ben de senin için.''

''Yalnız evcilleştirdiğin şeyleri tanıyabilirsin.'' dedi tilki. ''İnsanların tanımaya ayıracak zamanları yok artık. Aldıklarını hazır alıyorlar dükkanlardan. Ama dost satan dükkan olmadığı için dostsuz kalıyorlar.''

Sözcükler yanlış anlaşılma kaynağıdır.

Ertesi gün Küçük Prens yine geldi. ''Hep aynı saatte gelsen daha iyi olur.'' dedi tilki, ''Sözgelimi öğleden sonra saat dörtte gelecek olsan ben saat üçte mutlu olmaya başlarım. Her geçen dakika mutluluğum artar. Saat dört dedi mi meraktan yerimde duramaz olurum. Mutluluğumun armağanını veririm sana. Ama gelişigüzel gelirsen içimi sana hangi saatte hazırlayacağımı bilemem.''

Küçük Prens güllere bir daha bakmaya gitti: ''siz benim gülüme hiç benzemiyorsunuz. Şimdilik değersizsiniz. Ne sizi evcilleştiren olmuş, ne de siz kimseyi evcilleştirmişsiniz. Tilkim eskiden nasıldı, öylesiniz. O da önceleri tilkilerden bir tilkiydi ama ben onu dost edindim, şimdi dünyada bir tane.'' Güller güç duruma düşmüşlerdi. ''Güzelsiniz ama boşsunuz,'' diye ekledi. ''Kimse sizin için canını vermez. Buradan geçen herhangi bir yolcu benim gülümün size benzediğini sansa bile o tek başına sizin topunuzdan önemlidir. Çünkü üstünü fanusla örttüğüm odur, rüzgardan koruduğum odur, kelebek olsunlar diye bıraktığımız bir kaç tanenin dışında bütün tırtılları uğrunda öldürdüğüm odur. Yakınmasına, böbürlenmesine hatta susmasına kulak verdiğim odur. Çünkü benim gülümdür o.''

İnsan ancak yüreğiyle baktığı zaman gerçeği görebilir. Gerçeğin mayası gözle görülmez.

Gülünü bunca önemli kılan, uğrunda harcadığın zamandır.

''Zaten yalnızca çocuklar ne aradıklarını bilirler,'' dedi Küçük Prens. ''Bezden bir bebeğe bütün bir zamanlarını verirler, varsa yoksa o bebektir; ellerinden alınsa ağlarlar.''

''Bir yerlerde bir kuyunun saklı oluşudur, çöle güzellik veren,'' dedi Küçük Prens.

''Sizin Dünya'da insanlar, bir bahçede bin tane gül yetiştiriyorlar; yine de ne aradıklarını bulamıyorlar. Oysa aradıkları tek bir gülde, bir damla su da bulunabilir. Ama gözler kördür. İnsan ancak yüreğiyle baktığı zaman gerçeği görebilir.''

''Herkesin bir yıldızı var ama kimseninki birbirine benzemiyor. Yolcular için pusula, kimileri için ufak tefek bir ışık, bilginler için çözülmesi gereken bir sorudur yıldızlar. Sözünü ettiğim iş adamına göre ise altından başka bir şey değildirler. Gelgelelim bütün bu yıldızlar suskundur. Yalnız sen, herkesten ayrı göreceksin onları.''



ANTOINE de SAINT- EXUPERY

ÇAVDAR TARLASINDA ÇOCUKLAR

''Hayat tabii ki bir oyundur evladım. Hayat kurallara göre oynanması gereken bir oyundur.''
-Evet, efendim. Öyledir biliyorum. (Oyunmuş, kıçımın kenarı. Oyun öyle mi? Tüm asların bulunduğu takımdaysan, oyun o zaman, tamam; kabul ederim. Ya öteki takımdaysan, as oyuncu filan yoksa, oyunla ilgisi kalır mı bunun? Hiç yani. Yok oyun moyun.

İnsanlar bazen, bir şeyin tümüyle doğru olduğunu sanırlar.

İşin gülünç yanı; bir yandan böyle palavra sıkarken, bir yandan da başka birşey düşünüyordum. Ben New York'luyumdur. Central Park'taki gölü düşünüyordum, şu Güney Central Park'taki yapay gölü. Göl donup buz tuttuğunda, ördeklerin nereye gittiğini merak ediordum. acaba, biri kamyonla gelip onları hayvanat bahçesi gibi bir yerlere filan mı götürüyordu, yoksa kendileri mi uçup gidiyordu?

Bir kitabı okuyup bitirdiğiniz zaman, bunu yazan keşke çok yakın bir arkadaşım olsaydı da, canım her istediğinde onu telefonla arayıp konuşabilseydim diyorsanız, o kitap bence gerçekten iyidir.

Bazı şeyler olduğu gibi kalmalı. Elinizde olsa da, onları büyük cam vitrinlere koyup oldukları gibi kalmalarını sağlayabilseniz.

Bir insan öldü diye onu sevmekten vazgeçmek zorunda mısın, Tanrı aşkına; özellikle de hayatta olanlardan bin kez daha iyi kalpli bir insansa?

Rastlarsa biri birine, çavdarlar arasında..

Büyük bir çavdar tarlasında oynayan çocuklar getiriyorum gözümün önüne. Binlerce çocuk, başka kimse yok ortalıkta -yetişkin hiç kimse yani- benden başka. Ve çılgın bir uçurumun kenarında durmuşum. Ne yapıyorum, uçuruma yaklaşan herkesi yakalıyorum; nereye gittiklerine hiç bakmadan koşarlarken, ben bir yerlerden çıkıyor, onları yakalıyorum. Bütün gün yalnızca bu işi yapıyorum. Ben çavdar tarlasında çocukları yakalayan biri olmak isterdim. Çılgınca bir şey bu, biliyorum, ama ben yalnızca böyle biri olmak isterdim.

Olgunlaşmamış insanın özelliği, bir dava uğruna soylu bir biçimde ölmek istemesidir, olgun insanın özelliği ise bir dava uğruna gösterişsiz bşr biçimde yaşamak istemesidir.

Bu dünyaya yalnızca iyi eğitilmiş insanların ve bilim adamlarının katkıları olabilir demeye çalışmıyorum. Ama diyorum ki, iyi eğitim görmüş insanlar ve bilim adamları, başlangıçta zeki ve yaratıcı iseler, yalnızca zeki ve yaratıcı olan insanlara kıyasla, arkalarında daha değerli şeyler bırakıyor gibiler.

Sakın kimseye birşey anlatmayın. Herkesi özlemeye başlıyorsunuz sonra.

J.D. SALINGER